Luật bảo hiểm xã hội (BHXH) là một hệ thống pháp luật quan trọng, đảm bảo an sinh xã hội và quyền lợi của người lao động. Trong đó, Điều 5 Luật BHXH năm 2014 đã đề ra 05 nguyên tắc cơ bản chi phối toàn bộ hoạt động của hệ thống BHXH Việt Nam. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích và chứng minh tính đúng đắn của các nguyên tắc này.
Nguyên Tắc Bắt Buộc Tham Gia BHXH
Nguyên tắc đầu tiên và cũng là nguyên tắc quan trọng nhất được nêu tại khoản 1 Điều 5 Luật BHXH chính là tính bắt buộc tham gia BHXH. Theo đó, mọi người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 03 tháng trở lên đều phải tham gia BHXH bắt buộc.
Nguyên tắc này xuất phát từ bản chất của BHXH là sự chia sẻ rủi ro giữa các thành viên tham gia. Khi số lượng người tham gia càng lớn và ổn định, quỹ BHXH sẽ được đảm bảo, tạo điều kiện để Nhà nước thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội cho người lao động.
Nguyên Tắc Góp Đủ, Hưởng Đầy Đủ
Khoản 2 Điều 5 Luật BHXH quy định nguyên tắc đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) theo nguyên tắc “Góp đủ, hưởng đầy đủ”. Nghĩa là người lao động đóng BHXH, BHTN càng lâu, mức đóng càng cao thì khi đủ điều kiện hưởng, thời gian hưởng sẽ càng dài và mức hưởng càng cao.
Nguyên tắc này thể hiện sự công bằng, minh bạch trong việc thực hiện chính sách BHXH. Nó khuyến khích người lao động tham gia BHXH đầy đủ, lâu dài để được hưởng các chế độ BHXH một cách tốt nhất khi về già hoặc khi gặp rủi ro.
Minh họa về nguyên tắc đóng bảo hiểm xã hội
Nguyên Tắc Bảo Hiểm Xã Hội Bao Trùm
Nguyên tắc “bảo hiểm xã hội bao trùm” được quy định tại khoản 3 Điều 5 Luật BHXH. Theo đó, Nhà nước có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện để mọi người dân, không phân biệt ngành nghề, lĩnh vực, vùng miền đều được tham gia BHXH, BHYT.
Việc mở rộng diện bao phủ BHXH là mục tiêu quan trọng của Đảng và Nhà nước ta. Điều này nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho mọi người dân, góp phần xây dựng xã hội công bằng, dân chủ và văn minh.
Nguyên Tắc Bảo Hiểm Xã Hội Tự Nguyện
Bên cạnh BHXH bắt buộc, khoản 4 Điều 5 Luật BHXH cũng quy định về BHXH tự nguyện. Theo đó, người lao động tự do, người lao động không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc có thể tự nguyện tham gia BHXH để được hưởng các chế độ BHXH khi về già, ốm đau, thai sản,…
Nguyên tắc này thể hiện tính nhân văn, tạo điều kiện cho mọi người dân đều có cơ hội tham gia BHXH, chủ động bảo vệ bản thân và gia đình khi gặp rủi ro.
Người dân tìm hiểu về bảo hiểm xã hội tự nguyện
Nguyên Tắc Kết Hợp Giữa Nhà Nước, Người Sử Dụng Lao Động Và Người Lao Động
Nguyên tắc cuối cùng được nêu tại khoản 5 Điều 5 Luật BHXH là nguyên tắc kết hợp giữa Nhà nước, người sử dụng lao động và người lao động trong việc thực hiện chính sách BHXH. Theo đó, Nhà nước ban hành chính sách, pháp luật về BHXH; người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động; còn người lao động có quyền và lợi ích khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN.
Nguyên tắc này nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của các bên tham gia trong việc thực hiện chính sách BHXH.
Kết Luận
Tóm lại, Điều 5 Luật BHXH đã đề ra 05 nguyên tắc cơ bản, là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của hệ thống BHXH Việt Nam. Việc thực hiện tốt các nguyên tắc này sẽ góp phần hoàn thiện chính sách BHXH, đảm bảo an sinh xã hội, hướng tới mục tiêu “Không ai bị bỏ lại phía sau”.
FAQ
1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động dưới 3 tháng có được tham gia BHXH không?
Trả lời: Theo quy định tại Luật BHXH năm 2014, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động dưới 3 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Tuy nhiên, họ có thể tham gia BHXH tự nguyện theo quy định của pháp luật.
2. Mức đóng BHXH bắt buộc hiện nay là bao nhiêu?
Trả lời: Mức đóng BHXH bắt buộc được quy định tại Luật BHXH năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Bạn có thể tham khảo thêm tại luật bảo hiểm xã hội năm 2014
Các tình huống thường gặp
- Người lao động không được người sử dụng lao động đóng BHXH.
- Người lao động muốn tìm hiểu về các chế độ BHXH tự nguyện.
- Doanh nghiệp muốn tìm hiểu về trách nhiệm đóng BHXH cho người lao động.
Gợi ý các câu hỏi khác, bài viết khác có trong web
Khi cần hỗ trợ hãy liên hệ
Số Điện Thoại: 0936238633, Email: [email protected] Hoặc đến địa chỉ: 408 An Tiêm, Hà Khẩu, Hạ Long, Quảng Ninh, Việt Nam. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.
