Năm 2019, Carrie Lam, Trưởng Đặc khu hành chính Hồng Kông, đã đề xuất một dự luật sửa đổi cho phép dẫn độ nghi phạm từ Hồng Kông sang Trung Quốc đại lục. Động thái này đã châm ngòi cho một làn sóng phản đối chưa từng có trong lịch sử Hồng Kông, buộc Carrie Lam phải rút lại dự luật sau nhiều tháng biểu tình căng thẳng.
Từ Dự Luật Đến Cơn Bão Phản Đối
Dự luật dẫn độ, ban đầu được giới thiệu như một biện pháp cần thiết để lấp đầy “lỗ hổng pháp lý”, cho phép Hồng Kông dẫn độ nghi phạm sang các quốc gia và vùng lãnh thổ chưa ký hiệp ước dẫn độ, bao gồm cả Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, nhiều người dân Hồng Kông lo ngại rằng dự luật này sẽ xâm phạm quyền tự trị và tự do của họ, tạo điều kiện cho Trung Quốc đại lục truy bắt các nhà hoạt động chính trị, nhà báo và những người chỉ trích chính quyền Bắc Kinh.
Sự phản đối ban đầu đến từ các nhóm luật sư, nhà hoạt động nhân quyền và các chính trị gia đối lập. Tuy nhiên, nó nhanh chóng lan rộng ra công chúng, với hàng triệu người xuống đường tham gia các cuộc biểu tình ôn hòa. Các cuộc biểu tình leo thang thành bạo lực khi cảnh sát sử dụng hơi cay, đạn cao su và vòi rồng để giải tán đám đông.
Áp Lực Lên Carrie Lam Và Quyết Định Rút Luật
Carrie Lam ban đầu bảo vệ dự luật, cho rằng nó cần thiết cho an ninh quốc gia và sẽ không ảnh hưởng đến quyền tự do của người dân Hồng Kông. Tuy nhiên, bà phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ cộng đồng quốc tế, các chính phủ nước ngoài và cả từ giới doanh nghiệp trong nước.
Vào tháng 9 năm 2019, sau nhiều tháng biểu tình và bất ổn, Carrie Lam đã chính thức tuyên bố rút lại dự luật dẫn độ. Quyết định này được coi là một chiến thắng cho người biểu tình, nhưng nó không thể chấm dứt hoàn toàn các cuộc biểu tình, bởi những người biểu tình tiếp tục yêu cầu các cải cách dân chủ rộng rãi hơn.
Tác Động Lâu Dài Của Cuộc Khủng Hoảng Luật Dẫn Độ
Cuộc khủng hoảng luật dẫn độ đã để lại những tác động sâu sắc đến Hồng Kông. Nó làm gia tăng căng thẳng chính trị và xã hội, khoét sâu sự chia rẽ giữa người dân và chính quyền. Cuộc khủng hoảng cũng làm suy yếu niềm tin của quốc tế vào nguyên tắc “Một quốc gia, hai chế độ” mà Trung Quốc cam kết áp dụng cho Hồng Kông.
Mặc dù Carrie Lam đã rút lại luật dẫn độ, nhưng chính quyền Trung Quốc đã tăng cường kiểm soát Hồng Kông thông qua các biện pháp khác, bao gồm việc ban hành Luật An ninh Quốc gia vào năm 2020, nhằm hạn chế quyền tự do ngôn luận, hội họp và lập hội.
Cuộc khủng hoảng luật dẫn độ năm 2019 là một chương đen tối trong lịch sử Hồng Kông. Nó cho thấy sự mong manh của quyền tự trị và tự do của Hồng Kông dưới sự cai trị của Trung Quốc. Dù Carrie Lam đã rút lại luật, nhưng những tác động của nó vẫn còn đó, đặt ra những câu hỏi về tương lai của Hồng Kông và nguyên tắc “Một quốc gia, hai chế độ”.
