Bắt người phạm tội quả tang là một trong những biện pháp nghiệp vụ quan trọng trong tố tụng hình sự, được quy định rõ ràng trong Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015. Việc am hiểu luật này giúp cá nhân nhận thức rõ quyền hạn của mình, đồng thời góp phần đảm bảo việc bắt giữ đúng người, đúng tội, tránh oan sai.
Bắt Quả Tang Là Gì?
Theo quy định tại Điều 121 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, bắt quả tang là việc bắt người đang thực hiện hành vi phạm tội hoặc ngay sau khi thực hiện hành vi phạm tội mà có căn cứ cho rằng người đó là người phạm tội.
Bắt người phạm tội quả tang
Các Trường Hợp Được Bắt Quả Tang
Luật 2015 quy định rõ 5 trường hợp được bắt người phạm tội quả tang:
- Đang thực hiện hành vi phạm tội: Trường hợp này thể hiện tính chất “quả tang”, người bị bắt đang trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội.
- Ngay sau khi thực hiện hành vi phạm tội: Trường hợp này, khoảng thời gian “ngay sau” được hiểu là khoảng thời gian ngắn, đủ để xác định người đó vừa thực hiện hành vi phạm tội.
- Bị người khác truy hô: Điều kiện bắt buộc là người truy hô phải là người bị hại, người chứng kiến hành vi phạm tội.
- Có dấu vết khả nghi: Các dấu vết này phải gắn liền với hành vi phạm tội như: công cụ, phương tiện, tang vật…
- Trốn tránh, tiêu hủy chứng cứ: Hành vi này chứng tỏ người đó có ý thức che giấu hành vi phạm tội.
Ai Có Quyền Bắt Người Phạm Tội Quả Tang?
Người có quyền bắt người phạm tội
Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định những người có thẩm quyền bắt người phạm tội quả tang bao gồm:
- Cơ quan điều tra: Công an, Viện kiểm sát, …
- Cơ quan có thẩm quyền khác: Tuỳ theo tính chất của tội phạm, có thể kể đến như: Hải quan, Kiểm lâm, …
- Bất kỳ người nào: Trường hợp này được áp dụng khi người phạm tội đang gây nguy hiểm cho xã hội và cần được ngăn chặn ngay lập tức.
Tuy nhiên, sau khi bắt giữ, người thực hiện bắt giữ có trách nhiệm báo ngay cho cơ quan có thẩm quyền gần nhất để xử lý theo quy định của pháp luật.
Quy Trình Bắt Người Phạm Tội Quả Tang
Để đảm bảo tính pháp lý và tránh oan sai, quy trình bắt người phạm tội quả tang cần tuân thủ nghiêm ngặt các bước sau:
- Phát hiện hành vi phạm tội: Xác định rõ hành vi phạm tội, thời gian, địa điểm, …
- Khống chế đối tượng: Thực hiện việc bắt giữ đối tượng một cách nhanh chóng, kịp thời, hạn chế tối đa việc chống đối.
- Lập biên bản bắt người phạm tội quả tang: Ghi nhận chi tiết diễn biến sự việc, thu thập chứng cứ liên quan.
- Giao đối tượng cho cơ quan có thẩm quyền: Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi bắt được người phạm tội quả tang, người, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền bắt phải dẫn giải người bị bắt đến cơ quan điều tra.
Mức Độ Áp Dụng Biện Pháp Cưỡng Chế
Mức độ áp dụng biện pháp cưỡng chế
Khi bắt người phạm tội quả tang, người thi hành công vụ được sử dụng các biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, việc sử dụng các biện pháp này phải:
- Phù hợp: Tương xứng với mức độ nguy hiểm của đối tượng, tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội.
- Cần thiết: Chỉ được sử dụng khi các biện pháp khác không có hiệu quả.
- Hạn chế đến mức thấp nhất: Không được xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm của người bị bắt.
Kết Luận
Bắt người phạm tội quả tang là biện pháp cần thiết nhằm đấu tranh phòng, chống tội phạm. Tuy nhiên, việc áp dụng biện pháp này cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định của pháp luật, đảm bảo tính chính xác, kịp thời, đúng người, đúng tội, tránh oan sai, đồng thời, góp phần nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Bắt Người Phạm Tội Quả Tang
1. Người dân có được phép bắt người phạm tội quả tang hay không?
Trả lời: Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, bất kỳ người nào cũng có quyền bắt người phạm tội quả tang.
2. Sau khi bắt người phạm tội quả tang, người dân cần làm gì?
Trả lời: Sau khi bắt người phạm tội quả tang, người dân cần phải báo ngay cho cơ quan Công an, Viện kiểm sát nhân dân hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất và giao người bị bắt cùng tang vật phạm tội (nếu có).
3. Việc bắt người trái pháp luật có bị xử lý như thế nào?
Trả lời: Việc bắt người trái pháp luật có thể bị xử lý kỷ luật, hành chính hoặc hình sự tùy theo tính chất, mức độ của hành vi.
Bạn Cần Hỗ Trợ?
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí về các vấn đề pháp lý:
Số Điện Thoại: 0936238633
Email: [email protected]
Địa chỉ: 408 An Tiêm, Hà Khẩu, Hạ Long, Quảng Ninh, Việt Nam.
Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.