Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2017 (BLTTHS 2017) có hiệu lực từ ngày 01/01/2018, đánh dấu bước phát triển quan trọng trong hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam. Bài viết dưới đây sẽ phân tích những điểm mới nổi bật của Bộ luật này, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về quy trình tố tụng hình sự tại Việt Nam.
Mở Rộng Quyền Im Lặng và Quyền Bảo Vệ Của Người Bị Nghi Ngờ, Bị Cáo
BLTTHS 2017 đã mở rộng quyền im lặng, cho phép người bị nghi ngờ, bị cáo được im lặng trong mọi giai đoạn của tố tụng, từ khi bị bắt, tạm giữ cho đến khi kết thúc điều tra, truy tố, xét xử. Quy định này nhằm bảo vệ quyền con người, đảm bảo mọi người đều có quyền tự bảo vệ mình trước pháp luật, tránh bị ép cung, khai báo trái sự thật.
Bên cạnh đó, BLTTHS 2017 cũng quy định rõ hơn về quyền có người bào chữa của người bị nghi ngờ, bị cáo. Theo đó, người bào chữa có quyền tham gia vào quá trình tố tụng từ sớm hơn so với quy định trước đây, được quyền tiếp cận hồ sơ vụ án, tham gia hỏi cung, đối chất, và các hoạt động tố tụng khác.
Hoàn Thiện Các Quy Định Về Trách Nhiệm Chứng Minh
Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2017 đã hoàn thiện hơn các quy định về trách nhiệm chứng minh. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm chứng minh hành vi phạm tội của bị can, bị cáo, đồng thời chứng minh hành vi đó không thuộc các trường hợp ngoại lệ trách nhiệm hình sự. Điều này giúp đảm bảo tính khách quan, công bằng trong quá trình tố tụng hình sự.
Nâng Cao Vai Trò Của Thẩm Phán Trong Giai Đoạn Điều Tra
BLTTHS 2017 tăng cường vai trò của Thẩm phán trong giai đoạn điều tra. Theo đó, Thẩm phán được quyền kiểm soát hoạt động điều tra, truy tố thông qua việc xem xét, quyết định các biện pháp điều tra như bắt, tạm giam, khám xét… Việc này nhằm hạn chế việc lạm quyền, xâm phạm quyền con người trong quá trình điều tra, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác điều tra, truy tố.
Áp Dụng Các Thành Tựu Khoa Học Công Nghệ Vào Tố Tụng Hình Sự
Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2017 khuyến khích áp dụng các thành tựu khoa học công nghệ vào tố tụng hình sự. Theo đó, các cơ quan tiến hành tố tụng có thể sử dụng các biện pháp kỹ thuật hình sự như giám định, xác minh kỹ thuật số, thu thập, xử lý thông tin điện tử… để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử. Điều này góp phần nâng cao hiệu quả, tính chính xác, khách quan của quá trình tố tụng.
Kết Luận
Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2017 là bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam. Việc ban hành Bộ luật góp phần bảo vệ quyền con người, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.
