Luật dân sự là một ngành luật quan trọng, điều chỉnh các quan hệ tài sản và phi tài sản mang tính chất dân sự giữa các chủ thể có vị trí pháp lý bình đẳng. Vậy, Chủ Thể Của Ngành Luật Dân Sự là ai? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc thông tin chi tiết về vấn đề này.
Chủ thể của luật dân sự là gì?
Chủ thể của luật dân sự là những người, tổ chức có quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý do Bộ luật Dân sự và các văn bản pháp luật khác quy định. Họ có quyền tham gia vào các quan hệ pháp luật dân sự, tự mình xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.
Có hai loại chủ thể của luật dân sự: cá nhân và pháp nhân.
Cá nhân là chủ thể của luật dân sự
Cá nhân là những con người cụ thể, tồn tại khách quan trong xã hội. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, cá nhân có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự.
Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân
Năng lực pháp luật dân sự là khả năng có quyền và nghĩa vụ dân sự của cá nhân. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân được xác lập khi sinh ra và chấm dứt khi chết. Ví dụ, trẻ em khi mới sinh ra đã có quyền được khai sinh, có quyền được sống, được hưởng sự chăm sóc của cha mẹ.
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân
Năng lực hành vi dân sự là khả năng của cá nhân tự mình xác lập, thực hiện các quyền, nghĩa vụ dân sự của mình. Năng lực hành vi dân sự của cá nhân phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng tâm thần.
Ví dụ, người từ đủ 18 tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi dân sự. Tuy nhiên, người bị bệnh tâm thần, mất khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi của mình thì không có năng lực hành vi dân sự.
Pháp nhân là chủ thể của luật dân sự
Pháp nhân là tổ chức được thành lập theo quy định của pháp luật, có tài sản độc lập với các thành viên của mình và có quyền tham gia vào các quan hệ pháp luật dân sự với tư cách là một chủ thể độc lập.
Có hai loại pháp nhân:
- Pháp nhân theo quy định của pháp luật: Ví dụ như Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các cấp, …
- Pháp nhân được thành lập theo ý chí của con người: Ví dụ như công ty, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, …
Năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự của pháp nhân
Pháp nhân có năng lực pháp luật dân sự phù hợp với mục đích hoạt động của mình do Điều lệ và pháp luật quy định. Pháp nhân có năng lực hành vi dân sự kể từ ngày được thành lập và chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật.
Phân biệt cá nhân và pháp nhân trong luật dân sự
| Tiêu chí | Cá nhân | Pháp nhân |
|---|---|---|
| Khái niệm | Con người cụ thể | Tổ chức được thành lập hợp pháp |
| Sự tồn tại | Tồn tại tự nhiên | Tồn tại theo quy định của pháp luật |
| Năng lực PLDS | Hình thành khi sinh ra | Hình thành khi được thành lập |
| Năng lực HVDS | Phụ thuộc tuổi, sức khỏe tâm thần | Phụ thuộc mục đích, Điều lệ hoạt động |
Vai trò của chủ thể trong luật dân sự
Chủ thể là yếu tố cấu thành quan hệ pháp luật dân sự. Không có chủ thể thì sẽ không có quan hệ pháp luật. Việc xác định rõ chủ thể của quan hệ pháp luật dân sự là rất quan trọng, giúp xác định chính xác quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ pháp luật đó.
Một số câu hỏi thường gặp về chủ thể của ngành luật dân sự
1. Người dưới 18 tuổi có được coi là chủ thể của luật dân sự hay không?
Người dưới 18 tuổi vẫn được coi là chủ thể của luật dân sự và có năng lực pháp luật dân sự ngay từ khi sinh ra. Tuy nhiên, năng lực hành vi dân sự của họ sẽ bị hạn chế tùy theo độ tuổi và được quy định cụ thể trong Bộ luật Dân sự.
2. Người nước ngoài có được coi là chủ thể của luật dân sự Việt Nam?
Người nước ngoài, người không quốc tịch cư trú tại Việt Nam được coi là chủ thể của luật dân sự Việt Nam.
3. Làm thế nào để xác định một tổ chức có phải là pháp nhân hay không?
Để xác định một tổ chức có phải là pháp nhân hay không, cần căn cứ vào các quy định của pháp luật về điều kiện thành lập pháp nhân. Ví dụ, pháp luật quy định về điều kiện thành lập công ty, doanh nghiệp, hợp tác xã, …
Kết luận
Chủ thể của ngành luật dân sự là cá nhân và pháp nhân. Việc hiểu rõ về chủ thể của luật dân sự có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của các bên khi tham gia vào các quan hệ pháp luật dân sự.
Bạn cần hỗ trợ pháp lý về luật dân sự? Hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0936238633, Email: [email protected] Hoặc đến địa chỉ: 408 An Tiêm, Hà Khẩu, Hạ Long, Quảng Ninh, Việt Nam. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.
