Quan hệ pháp luật là một khái niệm cơ bản trong hệ thống pháp luật, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các mối quan hệ xã hội. Vậy đặc điểm Của Quan Hệ Pháp Luật là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Quan Hệ Pháp Luật Là Gì?
Trước khi tìm hiểu về đặc điểm của quan hệ pháp luật, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm này. Quan hệ pháp luật là mối quan hệ giữa các chủ thể có năng lực pháp luật, phát sinh từ hành vi pháp lý và được pháp luật điều chỉnh. Nói cách khác, khi các cá nhân, tổ chức tham gia vào các hoạt động xã hội và có những tác động qua lại lẫn nhau trong khuôn khổ pháp luật, thì sẽ hình thành nên quan hệ pháp luật.
Ví dụ, khi bạn mua một chiếc điện thoại, bạn và người bán hàng đã hình thành một quan hệ pháp luật được quy định bởi Bộ luật Dân sự.
Đặc Điểm Cơ Bản Của Quan Hệ Pháp Luật
Quan hệ pháp luật mang những đặc điểm riêng biệt so với các loại quan hệ xã hội khác. Dưới đây là 3 đặc điểm cơ bản:
1. Quan Hệ Pháp Luật Là Quan Hệ Giữa Các Chủ Thể Có Năng Lực Pháp Luật
Đặc điểm đầu tiên của quan hệ pháp luật là nó chỉ tồn tại khi có sự tham gia của ít nhất hai chủ thể có năng lực pháp luật. Năng lực pháp luật là khả năng của một cá nhân hay tổ chức có thể tự mình xác lập và thực hiện quyền, nghĩa vụ pháp lý của mình.
Ví dụ: Trong quan hệ mua bán, cả người mua và người bán đều phải là những người có năng lực pháp luật dân sự, tức là đủ tuổi, đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật. Nếu một trong hai bên không đủ năng lực pháp luật, quan hệ mua bán đó có thể bị coi là vô hiệu.
Đặc điểm quan hệ pháp luật 1
2. Quan Hệ Pháp Luật Phát Sinh Từ Hành Vi Pháp Lý
Đặc điểm thứ hai, quan hệ pháp luật được hình thành dựa trên cơ sở hành vi pháp lý. Hành vi pháp lý là hành vi của cá nhân hoặc tổ chức, phù hợp với quy định của pháp luật và tạo ra những hiệu lực pháp lý nhất định.
Có hai loại hành vi pháp lý chính là:
- Hành vi pháp lý tích cực: Là những hành động được thực hiện một cách có ý thức và chủ động, ví dụ như việc ký kết hợp đồng, thực hiện nghĩa vụ đóng thuế…
- Hành vi pháp lý tiêu cực: Là những hành động bị pháp luật nghiêm cấm, ví dụ như việc trộm cắp tài sản, gây rối trật tự công cộng…
Ví dụ: Trong quan hệ lao động, việc người lao động ký kết hợp đồng lao động với người sử dụng lao động là một hành vi pháp lý. Hành vi này làm phát sinh quan hệ pháp luật lao động giữa hai bên, với những quyền và nghĩa vụ cụ thể được quy định trong Bộ luật Lao động.
Đặc điểm quan hệ pháp luật 2
3. Quan Hệ Pháp Luật Được Pháp Luật Điều Chỉnh
Đặc điểm thứ ba, quan hệ pháp luật luôn tồn tại và vận hành trong khuôn khổ pháp luật. Mọi hoạt động của các chủ thể trong quan hệ pháp luật đều phải tuân thủ quy định của pháp luật.
Pháp luật đóng vai trò là “kim chỉ nam” cho mọi hoạt động của quan hệ pháp luật. Nó quy định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia, đồng thời đưa ra các chế tài xử lý khi có vi phạm xảy ra.
Ví dụ: Trong quan hệ pháp luật hành chính, công dân có quyền khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức nhà nước. Ngược lại, cán bộ, công chức nhà nước có nghĩa vụ tiếp nhận, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân theo đúng quy định của pháp luật.
Đặc điểm quan hệ pháp luật 3
Kết Luận
Nắm vững đặc điểm của quan hệ pháp luật là kiến thức pháp lý cơ bản cần thiết đối với mỗi cá nhân, tổ chức. Việc hiểu rõ bản chất, đặc điểm của quan hệ pháp luật sẽ giúp bạn tham gia vào các quan hệ xã hội một cách chủ động, đúng đắn và tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về:
Hãy liên hệ với chúng tôi:
- Số Điện Thoại: 0936238633
- Email: [email protected]
- Địa chỉ: 408 An Tiêm, Hà Khẩu, Hạ Long, Quảng Ninh, Việt Nam.
Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.