Luật lao động là một lĩnh vực phức tạp và thường gây nhầm lẫn cho cả người lao động và người sử dụng lao động. Việc hiểu rõ luật pháp liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của mình là điều vô cùng cần thiết để bảo vệ lợi ích và tránh những tranh chấp không đáng có. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận định đúng sai về một số vấn đề luật lao động phổ biến, giúp bạn tự tin hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của bản thân.
Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động
Quyền lợi cơ bản:
- Tiền lương: Mức lương tối thiểu, chế độ tăng lương, phụ cấp và các khoản thu nhập khác phải được đảm bảo theo luật định.
- Thời gian làm việc: Tuân thủ thời gian làm việc theo quy định, được nghỉ ngơi hợp lý và hưởng chế độ bảo hiểm đầy đủ.
- Nghỉ phép: Được hưởng đủ số ngày nghỉ phép theo luật định, bao gồm nghỉ lễ, nghỉ phép năm, nghỉ thai sản, nghỉ chăm sóc con nhỏ…
- An toàn lao động: Môi trường làm việc phải đảm bảo an toàn, sức khỏe và được trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ lao động.
- Bảo hiểm xã hội: Được tham gia bảo hiểm xã hội đầy đủ, hưởng các chế độ bảo hiểm y tế, thất nghiệp, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp…
- Giải quyết tranh chấp lao động: Có quyền khiếu nại, kiện cáo nếu quyền lợi của mình bị xâm phạm.
Nghĩa vụ của người lao động:
- Làm việc đầy đủ năng lực: Thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, tuân thủ nội quy, quy định của doanh nghiệp.
- Bảo mật thông tin: Không tiết lộ thông tin bí mật của doanh nghiệp.
- Tuân thủ pháp luật: Không vi phạm pháp luật, đạo đức nghề nghiệp.
- Chấp hành kỷ luật: Không vi phạm kỷ luật lao động, tuân thủ quy định của doanh nghiệp.
Nhận định đúng sai về một số vấn đề luật lao động thường gặp
1. Doanh nghiệp có quyền chấm dứt hợp đồng lao động khi người lao động vi phạm nội quy?
Đúng: Doanh nghiệp có quyền chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động khi người lao động vi phạm nội quy, quy chế của doanh nghiệp, nhưng phải tuân thủ quy định về hình thức, thủ tục, thời hạn… theo luật định.
Lưu ý: Vi phạm nội quy phải là vi phạm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, không thể là những lỗi nhỏ nhặt.
2. Người lao động có quyền được hưởng lương khi nghỉ phép?
Đúng: Người lao động có quyền được hưởng lương khi nghỉ phép theo quy định của pháp luật, bao gồm nghỉ phép năm, nghỉ thai sản, nghỉ chăm sóc con nhỏ…
3. Doanh nghiệp có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ mà không được trả lương?
Sai: Doanh nghiệp chỉ được yêu cầu người lao động làm thêm giờ khi có sự đồng ý của người lao động và phải trả thêm lương theo quy định.
4. Doanh nghiệp có quyền sa thải người lao động khi người lao động bị bệnh?
Sai: Doanh nghiệp không được sa thải người lao động khi người lao động bị bệnh, trừ trường hợp người lao động bị bệnh nặng, không thể tiếp tục làm việc. Trong trường hợp này, doanh nghiệp phải tuân thủ quy định về hỗ trợ người lao động bị bệnh theo luật định.
5. Người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp trả lương theo thời gian làm việc thực tế?
Đúng: Người lao động có quyền yêu cầu doanh nghiệp trả lương theo thời gian làm việc thực tế, không được trừ bất kỳ khoản nào khác trừ những khoản đã được quy định trong luật.
Cách xử lý khi quyền lợi bị xâm phạm
Nếu quyền lợi của bạn bị xâm phạm, bạn cần thực hiện các bước sau:
- Khiếu nại trực tiếp với người sử dụng lao động: Nêu rõ lý do khiếu nại, yêu cầu giải quyết vấn đề.
- Nộp đơn khiếu nại lên cơ quan chức năng: Liên hệ với Cục Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Thanh tra Lao động để được hỗ trợ.
- Tìm luật sư tư vấn: Nếu vấn đề phức tạp, bạn cần tìm luật sư tư vấn để được hướng dẫn cụ thể.
Lời khuyên
Để bảo vệ quyền lợi của mình, bạn nên:
- Tìm hiểu kỹ luật lao động: Luôn cập nhật kiến thức về luật lao động để nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
- Ký hợp đồng lao động: Ký hợp đồng lao động đầy đủ thông tin, đảm bảo quyền lợi của mình được ghi rõ trong hợp đồng.
- Lưu giữ đầy đủ chứng cứ: Lưu giữ đầy đủ chứng cứ như bảng lương, hợp đồng lao động, đơn khiếu nại… để bảo vệ quyền lợi của mình khi có tranh chấp.
- Tham gia bảo hiểm xã hội: Tham gia đầy đủ các loại bảo hiểm xã hội để được hưởng các chế độ bảo hiểm khi cần thiết.
FAQ (Câu hỏi thường gặp)
-
Làm thế nào để biết mình có đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm thất nghiệp?
Bạn cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật về thời gian đóng bảo hiểm xã hội, lý do thôi việc…
-
Làm cách nào để giải quyết tranh chấp lao động với doanh nghiệp?
Bạn có thể khiếu nại trực tiếp với doanh nghiệp, nộp đơn khiếu nại lên cơ quan chức năng hoặc nhờ luật sư tư vấn.
-
Doanh nghiệp có thể yêu cầu tôi làm thêm giờ mà không được trả lương?
Không, doanh nghiệp chỉ được yêu cầu bạn làm thêm giờ khi có sự đồng ý của bạn và phải trả thêm lương theo quy định.
-
Tôi có thể bị sa thải khi đang mang thai?
Không, pháp luật bảo vệ quyền lợi của phụ nữ mang thai, doanh nghiệp không được sa thải phụ nữ mang thai trừ trường hợp đặc biệt.
-
Tôi có thể kiện doanh nghiệp khi bị phân biệt đối xử?
Có, pháp luật bảo vệ quyền bình đẳng của người lao động, bạn có thể kiện doanh nghiệp khi bị phân biệt đối xử dựa trên giới tính, tôn giáo, dân tộc…
Gợi ý
Ngoài những vấn đề đã được đề cập trong bài viết, bạn có thể tìm hiểu thêm về:
- Luật lao động Việt Nam
- Quy định về bảo hiểm xã hội
- Quy định về thời gian làm việc
- Quy định về nghỉ phép
- Các vấn đề về an toàn lao động
Liên hệ hỗ trợ
Nếu cần hỗ trợ về luật lao động, hãy liên hệ với chúng tôi theo:
- Số Điện Thoại: 0936238633
- Email: [email protected]
- Địa chỉ: 408 An Tiêm, Hà Khẩu, Hạ Long, Quảng Ninh, Việt Nam
Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn 24/7.